Eenmalig versus periodiek beleggen: the science

Het maken van de juiste beslissing bij investeringen is van cruciaal belang voor vermogensopbouw. Een van de grootste vraagstukken in de investeringswereld is of het beter is om een eenmalige investering te doen of periodiek geld te investeren.

Er bestaat de overtuiging dat geleidelijk instappen beter is dan eenmalig. Hoewel dat voor sommige situaties klopt, geldt dat niet altijd. Sectorgenoten beantwoorden deze vraag vaak verkeerd, of houden onvoldoende tot geen rekening met de persoonlijke situatie van de investeerder. De grootste misverstanden over eenmalig versus periodiek investeren zijn:

Eenmalig investeren wordt als risicovoller beschouwd.

Door periodiek in te stappen wordt het risico gespreid, wat uiteindelijk het risico verlaagt.

Ik begrijp goed waarom er vaak lichtvoetig wordt gezegd 'stap gespreid in'. Er zijn namelijk tal van nuances die het voor investeerders en beleggers ingewikkeld kunnen maken. Deze nuances worden echter vaak niet besproken, waardoor er te weinig informatie wordt gegeven.

Het verschil in maatwerk wordt gemaakt door individueel te bepalen hoeveel informatie wordt gegeven met het oog op het best mogelijke resultaat voor de cliënt.

Een overvloed aan informatie kan leiden tot verlamming van actie, waardoor investeerders en beleggers onvolledige of zelfs onjuiste informatie krijgen.

In dit artikel bespreken we de voornaamste verschillen tussen een eenmalige en periodieke instap in een investering of belegging, en hoe deze verschillen van invloed kunnen zijn op het rendement en uw financiële doelstellingen.

Wat is een eenmalige investering?

Een eenmalige investering houdt in dat u een groter bedrag in één keer investeert of belegt. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door te investeren in aandelen, obligaties, vastgoed, crypto of andere beleggingsinstrumenten.

Voordelen van een eenmalige investering

• Directe blootstelling aan de markt:
  Met een eenmalige investering krijgt u onmiddellijk volledige blootstelling aan de markt, waardoor u kunt genieten van de potentiële stijgingen op de volledige waarde vanaf de eerste dag.
• Mogelijkheid tot grotere winsten:
  In een gunstige markt kan een eenmalige investering leiden tot aanzienlijke winsten, zowel op korte als lange termijn.
• Geen maandelijkse verplichtingen:
  In tegenstelling tot periodieke investeringen, heeft een eenmalige investering geen maandelijkse verplichtingen, wat handig kan zijn voor beleggers die liever niet elke maand geld opzij willen zetten, maar wel de mogelijkheid hebben om een groter bedrag te investeren.

Nadelen van een eenmalige investering

• Blootstelling aan marktschommelingen:
  Het is zowel een voor- als nadeel. Een eenmalige investering kan leiden tot een waardedaling van de volledige investering als de markt ongunstig is op het moment van de investering. Het kan dus beide kanten op.
• Timing risico:
  Het bepalen van het juiste moment om een eenmalige investering te doen, kan ingewikkeld zijn, omdat niemand de toekomstige marktontwikkelingen kan voorspellen.
• Potentiële liquiditeitsproblemen:
  Een groter bedrag in één keer investeren kan leiden tot liquiditeitsproblemen in de nabije toekomst, vooral als het geld dringend nodig is voor andere doeleinden. Een vermogensplan is dus cruciaal om te bepalen hoeveel er geïnvesteerd kan worden, op welke momenten en voor hoelang.

Wat is een periodieke investering?

Een periodieke investering is een systematische strategie waarbij er regelmatig een (vast) bedrag wordt geïnvesteerd, meestal maandelijks. Doorgaans zijn er 2 vertrekpunten.

Er is geen kapitaal beschikbaar maar wel een maandelijks budget.

Er is wel kapitaal beschikbaar, maar er wordt doelbewust gekozen om het geld niet in één keer te investeren en gespreid in te stappen over de komende periode.

Voordelen van een periodieke investering

• Risicomanagement:
  Met periodieke investeringen kan een belegger het risico spreiden door te profiteren van marktdalingen en aankopen te doen wanneer de prijzen lager zijn. Hier wordt dus ingezet op een dalende markt, aangezien u inschat dat de waarde gaat dalen.
• Discipline en regelmaat:
  Periodieke investeringen dwingen beleggers om regelmatig geld opzij te zetten, wat de discipline bevordert. Wanneer er geen vermogensplan is, ontbreekt een strategie. Dit kan twee kanten opgaan. Ofwel blijft het geld staan op de bankrekening, ofwel wordt het geld uitgegeven.
• Verlaagde volatiliteit:
  Omdat er regelmatig wordt gekocht, worden beleggingen tegen zowel hoge als lage prijzen verworven op verschillende momenten. De waardeschommelingen zijn enkel van toepassing op het geld dat geïnvesteerd is, waardoor de schommelingen afgevlakt worden.

Nadelen van een periodieke investering

• Lagere rendementen bij stijgende markt:
  In een stijgende markt kan een periodieke investering resulteren in lagere rendementen in vergelijking met een eenmalige investering. Dat komt doordat de waardestijging bij een eenmalige instap op het volledige bedrag van toepassing is en bij een periodieke instap niet.  
• Maandelijkse verplichtingen:
  Om op lange termijn een goed rendement te hebben, is het belangrijk om consequent periodiek te blijven investeren. Dit niet doen vermindert uw exponentiële groei.
• Blootstelling aan de markt wordt uitgesteld:
  Dit kan uiteraard twee kanten op. Bij een stijgende markt laat u rendement liggen, bij een dalende markt heeft u een voordeel om nog niet volledig blootgesteld te zijn aan de markt. Met een periodieke investering wordt namelijk het grootste deel van uw vermogen nog niet geïnvesteerd.

Voorbeeld van een eenmalige versus periodieke investering

U investeert € 100.000 eenmalig in de wereldindex, dat vervolgens over een periode van 10 jaar stijgt met gemiddeld jaarlijks rendement van 7,85%. Na 10 jaar heeft u een vermogen van € 212.912,66.

Als we nu dezelfde investering van € 100.000 per maand zouden spreiden over dezelfde periode, dan zou de maandelijkse storting € 833,33 bedragen. Over de komende 10 jaar heeft u eveneens € 100.000 geïnvesteerd, maar het opgebouwde vermogen zou dit keer € 149.883,28 zijn, in plaats van € 212.912,66 zoals bij de eenmalige investering. Dit vertegenwoordigt een verschil van € 63.029,38.

Dit komt doordat het rendement bij de eenmalige investering vanaf dag 1 op de volledige waarde van toepassing is. Bij periodieke stortingen wordt het rendement steeds op een deel toegepast.

Let op: het bovenstaande effect geldt zowel voor stijgingen als dalingen. Met andere woorden, bij een negatief rendement zal de eenmalige investering een lagere waarde hebben dan de periodieke investering.

Ik heb het rendement van de wereldindex als referentie gebruikt.

De wereldindex weerspiegelt de financiële groei in de wereld. Deze index bestaat uit aandelen die afkomstig zijn uit 23 verschillende landen, waaronder België, de Verenigde Staten, Duitsland en Zwitserland en bestaan sinds 31/12/1987. Het gemiddeld jaarlijks rendement is 7.85% sinds de start, 35 jaar geleden, tot en met eind 2022.

TIP: bij een eenmalige investering verdubbelt uw vermogen elke 10 jaar met een gemiddeld jaarlijks rendement van 7,18%. Beleggen in de wereldindex heeft het potentieel om elke 10 jaar uw investering te verdubbelen.

It’s about time in the markets, not timing the markets

De markt kunt u niet timen. Proberen om op het juiste moment aan- en verkopen uit te voeren, kunt u dus het beste vermijden. De markt timen is al zeker geen goed idee wanneer emoties betrokken worden bij uw beslissingen. Aangezien wij als mensen emotionele wezens zijn, werkt dit niet in uw voordeel wanneer u probeert de markt te timen.

De duurtijd dat het geld geïnvesteerd is, heeft wel een grote waarde. Hier speelt namelijk het sneeuwbaleffect, ofwel samengestelde interest.

Samengestelde interest is als een "rente op rente" effect. In plaats van alleen rente te verdienen op het oorspronkelijke bedrag dat u geïnvesteerd hebt, verdient u ook rente op de rente die u eerder hebt verdiend. Hierdoor groeit het vermogen sneller.

Bijvoorbeeld, als u €100 op een belegd heeft en het geld groeit met 5% rente per jaar, dan krijgt u in het eerste jaar €5 rente. Maar in het tweede jaar verdient u niet alleen rente op alleen de €100, maar ook op de extra €5 rente die u al hebt verdiend. Dus in het tweede jaar krijgt u 5% rente op €105, wat €5,25 is. Dit proces herhaalt zich elk jaar, waardoor het vermogen sneller groeit.

Niet gebonden zijn aan een uitstapmoment speelt daarbij een belangrijke rol. Stel dat de markt tijdelijk daalt en door onvoldoende te plannen bent u genoodzaakt de investering te verkopen en het geld op te nemen. Dat is jammer, want als u de mogelijkheid had om een paar jaar te wachten, dan zou de storm in de tussentijd al lang zijn gaan liggen. Een goed voorbeeld is Covid-19 in 2022, waarbij de beurs met ongeveer 30% is gedaald. Op dat moment gedwongen zijn om geld op te nemen, resulteert in verlies.

Was u niet gebonden aan het uitstapmoment en kon u nog 7 maanden wachten, dan zou de beurs hersteld zijn en op hetzelfde niveau zijn als vlak vóór Covid. Deze keer was het 7 maanden, maar het kan net zo goed enkele jaren zijn.

Winst of verlies heeft u pas op het moment dat u de investering verkoopt en het geld opneemt. Kleurt de investering of belegging in de tussentijd rood, dan wordt gesproken van “verlies in waarde” en nog niet van winst of verlies, de investering is namelijk nog steeds actief.

Conclusie:

Bij een eenmalige investering staat het rendement prominenter op de voorgrond, terwijl bij een periodieke investering het rendement eerder wordt afgezwakt. Bij waardestijgingen laat u rendement liggen en bij waardedalingen bent u beter beschermd met een periodieke instap.

Een eerste doorslaggevende factor is uiteraard uw financiële situatie. Heeft u een bedrag op uw rekening dat u gedurende een bepaalde periode kunt missen? Of beschikt u alleen over een maandelijks budget om mee te investeren?

Met het oog op rendement, in combinatie met een goed onderbouwd investeringsplan, biedt een grotere eenmalige investering meer voordelen dan hetzelfde bedrag als periodieke investering.

Bij fiscale producten, zoals een IPT, heeft u weinig keuze. De stortingen zijn namelijk altijd aftrekbaar in het jaar waarin de storting plaatsvindt. Hoogstens kan er gekozen worden voor een jaarlijkse storting, maar dan is het gunstiger om dit aan het begin van het jaar te doen om maximaal van het rendement te genieten.

3 redenen om te kiezen voor eenmalig beleggen:

1. U streeft naar maximaal rendement. Onderzoeken tonen aan dat een eenmalige instap op lange termijn leidt tot een hoger eindkapitaal in vergelijking met een periodieke instap. Bij een eenmalige instap is het volledige bedrag vanaf dag 1 geïnvesteerd, wat kan leiden tot hogere volatiliteit (schommelingen in waarde).
2. Bij vastgoedinvesteringen moet u direct uw eigen inbreng leveren. Of het nu in contanten is of in de vorm van een belegging, de inbreng kan niet gespreid plaatsvinden. Hierdoor stapt u met het volledige bedrag eenmalig in de investering. U kunt ervoor kiezen om het bedrag eerst in een wachtfonds te bewaren en het via dripfeed over een vooraf bepaalde periode in de gewenste fondsen te investeren.
3. Voor belastingbesparing als zelfstandige kan een eenmalige investering gunstiger zijn dan een periodieke. Bijvoorbeeld bij het aankopen van vastgoed in de vennootschap, waarbij de aankoopkosten eenmalig worden geboekt en het vastgoed wordt afgeschreven. Ook bij een backservice van een IPT, waarbij het gestorte bedrag eenmalig volledig aftrekbaar is als beroepskost in de vennootschap.

3 Redenen om te kiezen voor periodiek beleggen:

1. Als u niet over voldoende financiële middelen beschikt voor een eenmalige investering, maar wel de mogelijkheid heeft om een deel van uw maandelijks inkomen te investeren. Het is beter om direct te starten in plaats van te wachten tot u een grotere eenmalige investering kunt doen. Tenzij de grotere investering, zoals vastgoed, binnen een relatief korte termijn (0 - 5 jaar) zal plaatsvinden. In dat geval is deze termijn te kort om het geld te beleggen, en voldoet de spaarrekening of termijnrekening als alternatief.
2. Als defensieve investeerder wilt u zo min mogelijk volatiliteit. Periodiek investeren zorgt ervoor dat de impact van waardestijgingen en -dalingen wordt afgezwakt, waardoor de volatiliteit minder extreme hoogtes of laagtes kent. De schommelingen zullen dus meer worden afgevlakt.
3. Wanneer u een positieve cashflow heeft bij een vastgoedinvestering (de maandelijkse huurinkomsten zijn hoger dan de kredietaflossingen), kunt u met de huurmeerwaarde beleggen om een hefboomeffect op uw vastgoedinvestering te creëren.